Program tworzony był w sposób partycypacyjny – w trakcie dwudniowego warsztatu przedstawiciele Biura Pomocy i Projektów Społecznych, Warszawskiego Centrum Pomocy Rodzinie, rodzin zastępczych, Zespołów do obsługi Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych, organizacji pozarządowych oraz Ośrodków Pomocy Społecznej pracowali wspólnie nad określeniem działań istotnych dla realizacji celów Programu. Bardzo istotnym źródłem danych były również wyniki ewaluacji Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej w m.st. Warszawie na lata 2016 – 2018. Oba działania (warsztat tworzenia Programu i ewaluacja) pozwoliły określić istotne i konkretne działania potrzebne do zapewniania dobrej jakości oraz rozwoju warszawskiego systemu pieczy zastępczej w najbliższych trzech latach:
- Rozwój, w tym profesjonalizacja, rodzinnej pieczy zastępczej – w tej edycji Programu działania skupiają się na nadaniu zawodowego charakteru funkcji rodziny zastępczej zawodowej i rodzinnego domu dziecka poprzez: budowanie jasno określonej i atrakcyjnej ścieżki awansu zawodowego dla RZZ i RDD, kompleksową ofertę rozwoju i wsparcia oraz umożliwienie dostępu do regularnej superwizji dla RZZ i RDD. Niezbędnym wsparciem RZZ i RDD w wypełnianiu swojej funkcji jest zapewnienie opieki dla dzieci w zależności od zgłaszanych potrzeb, na czas zajęć (szkoleń, superwizji, grup wsparcia) oraz upowszechnianie roli rodzin pomocowych. Profesjonalizacja rodzinnej pieczy zastępczej to także dbanie o jakość pracy rodzin niezawodowych i spokrewnionych (system szkoleń). Dla systemu kluczowe jest również wdrożenie strategii komunikacji zachęcającej do podjęcia się roli RZZ lub prowadzącego RDD.
- Doskonalenie systemu instytucjonalnej pieczy zastępczej i rozwój warunków sprzyjających indywidualizacji pracy z dzieckiem – po pierwszym etapie reorganizacji systemu placówek opiekuńczo-wychowawczych, konieczne są działania mające na celu wparcie placówek
w nowym trybie funkcjonowania. Koncentrują się one wokół zbudowania stabilnego zespołu profesjonalistów (szkolenia, superwizje, etc.) i indywidualizacji pracy z dzieckiem (metody pracy, oferta rozwoju zainteresowań). Kontynuowane będzie pozyskiwanie lokali z zasobów Miasta na małe, nie większe niż 14-osobowe placówki oraz tworzenie placówek o charakterze specjalistycznym i interwencyjnym.
- Doskonalenie podstaw organizacyjnych systemu pieczy zastępczej. Realizacja tego celu wymaga szeregu różnorodnych działań w takich obszarach jak: rozwój kadr systemu, integracja środowiska, system wsparcia dla dzieci oraz budowanie pozytywnego wizerunku pieczy zastępczej.
- Zapewnienie wsparcia dla usamodzielnianych wychowanków pieczy zastępczej.
W obecnym Programie kwestia usamodzielniania występuje jako osobny cel ze względu na wynikającą z ewaluacji potrzebę wypracowania standardów działania w tym obszarze tak, aby wychowankowie mogli otrzymać wsparcie adekwatne do swoich potrzeb i zwiększające szanse na długofalowe samodzielne funkcjonowanie w społeczeństwie.
Ponadto założenia programowe są równocześnie zbieżne z obowiązującym od 13 maja 2010 r. Programem „Rodzina”, który został przyjęty uchwałą nr LXXXII/2398/2010 Rady m.st. Warszawy z dnia 13 maja 2010 r. w sprawie przyjęcia Programu „Rodzina” na lata 2010-2020. Program „Rodzina” jest programem operacyjnym Społecznej Strategii Warszawy - Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2009-2020, przyjętej uchwałą nr XLVI/1427/2008 Rady m.st. Warszawy z dnia 18 grudnia 2008 r.
Niniejszy Program kontynuuje główne kierunki strategiczne dla systemu określone w Programach z ubiegłych lat, w tym w szczególności realizację celów wyznaczonych w Programie na lata 2016-2018.